Ahmadzadeh Khosrowshahi S, Hejabri A, Sołtysiak A, Hosseinzadeh Sadati J. Correlation of Absolute Dating (C14 AMS) and Relative Chronology of Iron Age Cemetery of Masjed-e Kaboud in Tabriz. JRA 2023; 9 (1) :69-86
URL:
http://jra-tabriziau.ir/article-1-357-fa.html
احمدزاده خسروشاهی سولماز، هژبری نوبری علیرضا، سولتیشیاک آرکادیوش، حسین زاده ساداتی جواد. منطبقسازی تاریخگذاریهای مطلق (14C) و نسبی گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز براساس روش طیفسنج جرمی شتابدهنده (AMS). پژوهه باستان سنجی. 1402; 9 (1) :69-86
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-357-fa.html
1- گروه باستان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- گروه باستان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، hejebri@modares.ac.ir
3- گروه باستان شناسی، دانشکده زیست باستان شناسی، دانشگاه ورشو، ورشو، لهستان
4- گروه باستان شناسی، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
چکیده: (1290 مشاهده)
گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز بهعنوان یکی از مهمترین محوطه¬های مرتبط با دوران آهن در نواحی شرقی دریاچهی ارومیه شناخته می¬شود. تا¬کنون در این محوطه 5 فصل کاوش باستانشناختی صورت گرفته و بر اساس یافتههای سفالی به¬دست آمده، تاریخگذاری نسبی آن برابر با 1200-800 پ.م پیشنهاد شده است. در این پژوهش با استفاده از روش طیفسنج جرمی شتابدهنده (AMS)، نمونههای برداشتشده از بقایای انسانی گورستان، مورد تاریخگذاری مطلق قرار گرفته و نتایج تاریخگذاری مطلق با تاریخگذاری نسبی مورد سنجش و مقایسه قرار گرفته است. جهت انجام این آزمایش، 4 عدد قطعه استخوان و 1 نمونه دندان از میان بقایای انسانی در دسترس، برداشتشده و هر 5 نمونه در آزمایشگاه رادیو کربن پوزنان لهستان مورد آزمایش قرار گرفتهاند. نتایج حاصل از این پژوهش، ضمن تائید تاریخگذاری نسبی پیشنهادشده بیانگر این نکته است که این محوطه طبق تاریخگذاری مرسوم عصر آهن به دوران عصر آهن 1 و 2 تعلق دارد؛ همچنین بر اساس مطابقت دادههای فلزِ آهن در گورستان عصر آهن مسجد کبود با تاریخگذاری مطلق انجام شده و الگوی متداول استفاده از فلز آهن در سایر نواحی حوضهی دریاچه ارومیه به نظر میرسد که نواحی شرقی دریاچه، در دورانی پس از عصر آهن 2 به¬صورت گسترده از متالوژی آهن استفاده کردهاند. این پژوهش از این منظر میتواند مورد اهمیت باشد که تاریخگذاری مطلق گورستان عصر آهن مسجد کبود تبریز بهعنوان یک محوطه شاخصِ عصر آهن در شرق دریاچه ارومیه، کمک شایانی در تاریخگذاری سایر محوطه¬های هم¬دوره در شمال غرب ایران و مخصوصاً حوضه دریاچه ارومیه خواهد کرد.
یاداداشت علمی:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی دریافت: 1401/11/14 | پذیرش: 1402/5/14 | انتشار: 1402/6/30 | انتشار الکترونیک: 1402/6/30