1- گروه معماری، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران ، rahimimehr@iauk.ac.ir
2- پژوهشکده حفاظت و مرمت، پژوهشگاه میراث فرهنگی، تهران، ایران
چکیده: (1530 مشاهده)
شرح معماری بنایی باشکوه از دوره قراختائیان کرمان در سفرنامه¬های افرادی چون مارکوپولو، استاک، سایکس باعث شده که در دهه¬های اخیر مطالعه روی بنای قبه سبز در جهت کشف آثاری از آن دوره صورت گیرد. ازآنجاکه تنها اثر باقیمانده از این بنا تنها ایوانی مزین به کاشی معرق و همچنین کاشی¬های ریخته از بنا است و محققین معاصر در خصوص قدمت این تزئینات نظرات متفاوتی دارند، این پژوهش سعی دارد در جهت رفع شبهات، سالیابی نمونه کاشی¬های بنای قبه سبز کرمان را مدنظر قرار دهد؛ بنابراین در این پژوهش به روش ترمولومینسانس، سالیابی سه نمونه از کاشی¬های بنا متعلق به سه محل مختلف، مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان داد که کاشی¬ها هر یک مربوط به دوره¬های مختلف است بهگونهای که کاشی نمونه A-100 از سایر نمونه¬ها قدمت کمتری دارد. این نمونه که مربوط به کاشی زغره یکی از ستون¬های پیچ دو طرف ایوان است، به دوره معاصر (قاجار) تعلق دارد و نمونه کاشی استفاده شده در قاب دو طرف سردر A-90)) از دو نمونه دیگر قدیمی¬تر است و در حدود حکومت تیموریان در بنا نصب شده است. نمونهA- 80 در زمان صفویه به بنا نصب شده است؛ بنابراین می¬توان نتیجه گرفت که این بنا طی حوادث طبیعی و غیرطبیعی که تاریخ نشان می¬دهد مورد مرمت¬های متفاوت قرار گرفته و نمی¬توان کاشی¬ها را به دوره¬ای مشخص نسبت داد.
یاداداشت علمی:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باستان سنجی دریافت: 1401/12/28 | پذیرش: 1402/3/17 | انتشار: 1402/7/1 | انتشار الکترونیک: 1402/7/1